GE Là gì?
GE là từ viết tắt của Garbage enzyme tạm dịch là enzym từ rác. GE là hỗn hợp các chất hữu cơ như chuỗi protein, muối khoáng, hooc môn tăng trưởng. Hiện nay GE được sản xuất dễ dàng từ các phế thải hữu cơ trong nhà bếp như vỏ hoa quả, trái cây, rau quả,… Người làm nông nghiệp nói chung, người chơi lan nói riêng thường gọi GE chính là phân bón hữu cơ GE, một cách chuẩn xác hơn thì nó là các phân bón từ rác thải hữu cơ.
Vậy là ta đã biết GE là gì rồi nhé. Chúng là một dạng phân bón hữu cơ tạo ra từ chuối, nha đam, gừng, quế… Nói chung là từ các loại hoa quả hay phế phẩm của chúng. Những nguyên liệu này chúng ta đem ngâm, ủ, đậy kín để tạo môi trường thuận lợi cho vi sinh vật phát triển hoặc thậm chí cấy vi khuẩn và nấm vào đấy để tạo ra phân hữu cơ GE.
Cơ chế tác dụng của GE trên hoa lan
Trong phân hữu cơ GE có các thành phần dinh dưỡng đã được phân hủy và có các vi sinh vật có lợi giúp cây lan dễ hấp thụ. Về các chất dinh dưỡng thì tùy thuộc vào nguồn nguyên liệu hữu cơ mà ta đem làm GE. Nhưng đa số chúng đều có đầy đủ đa trung, vi lượng, các loại vitamin hoặc kích thích tố rồi. Tùy loại nguyên liệu hữu cơ phân hủy mà tỉ lệ này khác nhau. Ví dụ: trong chuối có nhiều vitamin b1, kali. Đậu tương có nhiều đạm, trứng, có nhiều canxi và nước vo gạo nhiều vitamin nhóm B…
Các vi sinh vật ngoài việc phân rã các nguyên liệu hữu cơ còn có khả năng tổng hợp ra một số chất như chất kích thích sinh trưởng, vitamin, acidamin.. Thậm chí có khả năng tổng hợp đạm từ không khí và đất cho cây trồng. Ví dụ như các loại cây họ đậu cộng sinh với vi khuẩn cố định đạm ở rễ. Ngoài ra nó còn có khả năng đối kháng ức chế các loại vi sinh vật có hại khác. Những vi sinh vật này cũng có nhiều loại. Có loại chuyên phân hủy đạm, có loại chuyên về lân, có loại chuyên về Kali, có loại ưa khí, có loại kị khí, yếm khí…
Vậy quay lại cây lan với GE. Chúng ta thấy rằng tất cả mọi tác dụng của GE trên lan là do thành phần dinh dưỡng của các loại nguyên liệu hữu cơ và dinh dưỡng từ sự tổng hợp của các loại vi sinh vật làm ra phân bón. GE dùng để bón lan thì đã nói như trên. Nhưng GE còn có tác dụng chữa bệnh cho lan, diệt côn trùng và dùng làm nước tẩy rửa.
GE sau khi đươc tạo ra có tính acid, có mùi men rượu (cồn) do đó có tính sát khuẩn nhẹ. Nên khi diệt côn trùng sâu bệnh thì ta hay dùng GE làm từ các nguyên liệu hữu cơ như: vỏ cam, chanh, gừng, tỏi, ớt, xả.. đó là tác dụng của tinh dầu. Còn tính tẩy rửa thì là tác dụng do tính acid của GE. Ví dụ chúng ta dùng chanh tẩy rửa rất sạch.
Đó là lý do các bạn thấy hiện nay có rất nhiều công thức về GE. Nhiều cách làm GE từ các loại trái cây và sản phẩm hữu cơ khác nhau. Ví dụ: GE làm từ nha đam có khả năng sát khuẩn và bổ sung vi lượng cho lan. GE quế dùng để đuổi sên và phòng chống bệnh. GE chuối bổ sung dưỡng chất và Kali cho lan, kích thích rễ mọc nhanh.. vv. Sau đây mình xin chia sẻ một trong những cách làm GE với nguyên liệu từ chuối
Ảnh minh họa nguồn internet
Cách làm GE chuối bón lan hiệu quả
Nguyên Liệu: 300g chuối, hoặc vỏ chuối. 100 ml nước mía sạch nguyên chất. Có thể thay bằng mật mía hoặc đường đen + 1 lít nước sạch.
Cách làm: Chuối hoặc vỏ chuối rửa sạch, sắt lát mỏng bỏ vào bình nhựa, tiếp tục cho nước mía vào. Tiếp theo cho nước vào. Đóng kín nắp để vào nơi không có ánh sáng ngâm 90 ngày sẽ thành phân. Đem lọc sạch lấy phần nước bạn sẽ có được 1 thành phần phân gọi là GE Chuối.
Đây là 1 sản phẩm dạng phân NPK 10-30-30 mà các bạn hay xịt để làm hoa trên lan. Tuy nhiên GE chuối còn chứa nhiều thành phần dinh dưỡng khác mà trong phân hóa học không có. Chất dinh dưỡng cho cây có hình kèm bên dưới
Công dụng: Đây là 1 loại GE dùng để tăng cường bổ sung dinh dưỡng giúp cho cây ra hoa và nuôi hoa tốt khi cây đã trưởng thành.
Cách dùng: Phun GE vào buổi chiều tối sẽ hiệu quả hơn. Phun GE pha cùng phân thì buổi sáng sớm sẽ hiệu quả hơn. Pha 3ml GE chuối với 1 lít nước sạch để tưới lan. Tưới xịt 1 tuần 1 đến 2 lần cho cây trưởng thành làm hoa.
Ảnh minh họa nguồn internet
Lưu ý khi làm GE chuối
Bình nhựa ngâm GE phải vặn kín để tránh không khí tràn vào.
Bình ngâm GE phải để chỗ tối không có ánh sáng mặt trời để khí hiếm hoạt động phân giải hữu cơ.
Khoảng 10 ngày kiểm tra 1 lần. Nếu bình căng lên thì vặn nắp xả bớt khí.
Ngâm nhiều hơn thì cứ căn theo công thức nhân lên.
Sản phẩm đạt yêu cầu sau 90 ngày sẽ có mùi chua thơm nhẹ của chuối. Có màng trắng hoặc không có màng trắng. Sản phẩm sau 90 ngày lấy ra có màng đen, không thơm thì sản phẩm đã hư. Với trưởng hợp này các bạn không nên bỏ đi mà tiếp tục đổ lượng nước mía ngâm vào lại bình như ban đầu sau 90 ngày sẽ tạo ra sản phẩm nhé
Giới thiệu các loại GE khác
GE chuối bổ sung dưỡng chất và Kali cho lan, kích thích rễ mọc nhanh, pha thêm phân 6-30-30 nếu muốn kích hoa, pha kèm 30-10-10 nếu muốn kích ki tỷ lệ pha phân 1g/10 lít nước.
GE làm từ đậu tương như 1 loại đạm thực vật có thể thay thế 1 phần phân kích thích sinh trưởng cho cây phát triển.
GE làm từ nha đam bổ sung vi lượng và sát trùng cho cây lan. Thực tế mình đã xay như sinh tố để phun phủ bề mặt lá bệnh thối nhũn thấy ok. Nhưng lưu ý không đảm bảo 100% không thối mà chỉ giảm tỷ lệ thôi.
GE làm từ gừng dùng để kích rễ, kích ki. Không có GE gừng thì xay 100g với 500ml nước thấy có kết quả
GE làm từ quế dùng để đuổi sên và phòng chống bệnh cho cây. Có thể rắc bột quế lên bề mặt chậu để đuổi sên, rắc cùng bột thuốc Asperin để chữa thối nhũn. Loại này mình thấy đuổi sên chứ chưa thấy giết sên.
GE làm từ dứa có tác dụng lưu dẫn phân. Thúc đẩy quá trình sinh trưởng của cây và làm sạch bề mặt cây trồng. Ngoài ra còn có tác dụng xua đuổi côn trùng (không làm chết được sên và kiến)
Trên đây là toàn bộ kiến thức về GE mà mình biết, cùng các loại GE phổ biến mà mọi người hay dùng. Có thời gian mình sẽ giới thiệu chi tiết từng cách làm mỗi loại.
